Evaluation of Endocrine Late Complications in Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia Survivors: A Report of a Single-Center Experience and Review of the LiteratureCengiz Bayram1, Neşe Yaralı1, Ali Fettah1, Fatma Demirel2, Betül Tavil1, Abdurrahman Kara1, Bahattin Tunç11Ankara Children’s Hematology and Oncology Hospital, Clinic of Pediatric Hematology, Ankara, Turkey
2Private Doctor
Objective: Improvement in long-term survival in patients with acute lymphoblastic leukemia (ALL) in childhood has led to the need for monitorization of treatment-related morbidity and mortality. In the current study, we aimed to evaluate endocrine side effects of treatment in ALL survivors who were in remission for at least 2 years.
Materials and Methods: Sixty patients diagnosed with ALL, who were in remission for at least 2 years, were cross-sectionally evaluated for long-term endocrine complications.
Results: The median age of the patients at the time of diagnosis, at the time of chemotherapy completion, and at the time of the study was 5 years (minimum-maximum: 1.7-13), 8 years (minimummaximum: 4.25-16), and 11.7 years (minimum-maximum: 7-22), respectively, and median follow-up time was 4 years (minimummaximum: 2-10.1). At least one complication was observed in 81.6% of patients. Vitamin D insufficiency/deficiency (46.6%), overweight/ obesity (33.3%), and dyslipidemia (23.3%) were the three most frequent endocrine complications. Other complications seen in our patients were hyperparathyroidism secondary to vitamin D deficiency (15%), insulin resistance (11.7%), hypertension (8.3%), short stature (6.7%), thyroid function abnormality (5%), precocious puberty (3.3%), and decreased bone mineral density (1.7%). There were no statistically significant correlations between endocrine complications and age, sex, and radiotherapy, except vitamin D insufficiency/deficiency, which was significantly more frequent in pubertal ALL survivors compared to prepubertal ALL survivors (57.5% and 25%, respectively, p=0.011).
Conclusion: A high frequency of endocrine complications was observed in the current study. The high frequency of late effects necessitates long-term surveillance of this population to better understand the incidence of late-occurring events and the defining of high-risk features that can facilitate developing intervention strategies for early detection and prevention.
Keywords: Acute lymphoblastic leukemia, Endocrine, Late effects, Children
Akut Lenfoblastik Lösemili Çocuklarda Endokrin Geç Komplikasyonların Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi ve Literatür DerlemesiCengiz Bayram1, Neşe Yaralı1, Ali Fettah1, Fatma Demirel2, Betül Tavil1, Abdurrahman Kara1, Bahattin Tunç11Ankara Children’s Hematology and Oncology Hospital, Clinic of Pediatric Hematology, Ankara, Turkey
2Private Doctor
Amaç: Akut lenfoblastik lösemili (ALL) hastalardaki sağ kalım oranlarının artışı, tedavi sonrası ortaya çıkan morbidite ve mortalite problemlerinin takip edilme ihtiyacını beraberinde getirmiştir. Çalışmamızda, en az iki yıldır remisyonda olan ALL’li hastalarda, tedavi sonrası ortaya çıkabilecek endokrin komplikasyonların değerlendirilmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: ALL tanısı ile tedavi almış ve tedavisi üzerinden en az iki yıl geçmiş ve remisyonda olan 60 hastada endokrin geç komplikasyonlar kesitsel olarak değerlendirildi.
Bulgular: Hastaların tanı aldıkları andaki median yaşları 5 yıl (minimum-maksimum: 1,7-13), kemoterapi sonlandırıldığı andaki median yaşları 8 yıl (minimum-maksimum: 4,25-16), çalışma sırasındaki median yaşları ise 11,7 yıl (minimum-maksimum: 7-22) olarak tespit edildi. Hastaların tedavi sonrası median takip süresi ise 4 yıl (minimum-maksimum: 2-10,1) idi. Hastaların %81,6’sında en az bir endokrin komplikasyon geliştiği görüldü. D vitamini eksikliği/ yetersizliği (%46,6), obezite/fazla kiloluluk (%33,3) ve dislipidemi (%23,3) en sık gelişen üç komplikasyon olarak tespit edildi. D vitamini eksikliğine sekonder gelişen hiperparatiroidi (%15), insülin direnci (%11,7), hipertansiyon (%8,3), boy kısalığı (%6,7), tiroid fonksiyon bozukluğu (%5), puberte prekoks (%3,3) ve azalmış kemik mineral yoğunluğu (%1,7) gelişen diğer endokrin komplikasyonlardı. Hastalarda gelişen endokrin komplikasyonlar arasında cinsiyet, yaş, radyoterapi bakımından farklılık saptanmaz iken, D vitamini yetersizliği/eksikliği saptanan hasta sayısı pubertal grupta, prepubertal gruba göre anlamlı derecede fazlaydı (%57,5 ve %25, sırasıyla, p=0,011).
Sonuç: Çalışmamızda yüksek oranda endokrin komplikasyon saptandı. Bu komplikasyonlar, geç yan etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilecek yüksek risk özellikleri ve sıklığı tanımlayabilmek, erken tanı ve önleyici stratejileri geliştirmek açısından hastaların uzun dönem izlenmelerini gerektirmektedir.
Anahtar Kelimeler: Akut lenfoblastik lösemi, Endokrin, Geç yan etkiler, Çocuk
Cengiz Bayram, Neşe Yaralı, Ali Fettah, Fatma Demirel, Betül Tavil, Abdurrahman Kara, Bahattin Tunç. Evaluation of Endocrine Late Complications in Childhood Acute Lymphoblastic Leukemia Survivors: A Report of a Single-Center Experience and Review of the Literature. Turk J Hematol. 2017; 34(1): 40-45
Corresponding Author: Cengiz Bayram, Türkiye |
|